
کوک که ساده ترین و ابتدایی ترین دوخت با دست به شمار می آید در انواع گوناگون و به تناسب کار دوخت استفاده می شود.
انواع کوک با دست
- کوک ساده
این دوخت برای اتصال موقت تکه های لباس به کار می رود. طول هر کوک شلال در حدود«نیم تا یک سانتی متر» و فواصل شلال های کوک تا لبه پارچه رابه طور مساوی در نظر بگیرید تا چنانچه خواستید آن را چرخ کنید، خطوط چرخ تا لبه، صاف و یکنواخت باشد.
- بخیه
این دوخت برای اتصال دایم تکه های لباس و ماقعی که دوام و استحکام دست دوزی مورد لزوم باشد، به کار می آید، این کار به خوبی کار بخیه ساده چرخ است.
- بخیه تزیینی
شیوه این دوخت بسیار شبیه بخیه معمولی است؛ با این تفاوتت که در فاصله بخیه ها فضایی دوخته نشده و معادل طول بخیه ها باقی می ماند. بخیه تزیینی برای شلال دوزی مچ، یقه ، جیب و سایر قسمت های لباس به کار می رود .پس از اتمام دوخت لباس و آخرین اتو کشی، با استفاده از الیاف نخ ضخیم، بخیه تزیینی را رئی آن بدوزید.
- کوک برجسته
این کوک به خصوص جهت اتصال لایی به پارچه لباس یا ثابت نگه داشتن یقه انگلیسی، آرشال و … به کار می رود. دوخت جسته در پشت پارچه انجام می گیرد . لایی توسط شلال های کوچک اریب به پارچه لباس وصل می گردد. فواصل و طول شلال ها یک سانتی متر است.
- زیگزاک ساده
این نوع دوخت برای اتصال یک تکه روی قسمت دیگر استفاده می شود. زیگزاک از چپ به راست دوخته می شود. در هر بار، سوزرن را در ضخامت چند تار از پارچه فرو ببرید و خارج سازید. توجه کنید که نخ محکم کشیده نشود.
- کوک شلبه کوک شل در اصطلاح کوک راهنما هم گفته میشود و از آن برای علامتگذاری خطوط الگو روی پارچه استفاده میشود.هرچند بسیاری از افراد دست به دوخت از کاربن و رولت (شناخت بزارهای خیاطی) برای انتقال خطوط الگو بر روی پارچه استفاده میکنند، اما پیشنهاد خیاطان حرفهای این است که در دزهای خاص مانند درزهای آستین و یقه، بهتر است از کوک شل برای علامتگذاری استفاده شود.
دوخت کوک شل همانند دوخت ساده است با این تفاوت که در آن، حلقهای از نخ بهصورت شل بر روی پارچه باقی میماند، باید توجه داشت که هنگام دوخت کوک شل، نخ، گره زده نشود.
علاوه بر کوک زدن، دانستن نحوه قیچی کردن کوک شل، مهم و ضروری است؛ برای قیچی کردن کوک شل، دو طرف پارچه را از طرفین بهگونهای میکشیم که اضافه نخ در بین دو قطعه قرار بگیرد و سپس اضافات نخ را طوری که در هر دو طرف، بخشی از آن باقی بماند، قیچی میکنیم.
انواع دوخت درزها
- درز ساده
این نوع درز، ساده ترین دوخت برای اتصال تکه های لباس به یکدیگر است که معمولا توسط چرخ خیاطی دوخته می شود و در عرض جادرز در حدود «5/1 تا 2 سانتی متر» است. برای دوام بیشتر ابتدا و انتهای آن را دوبار چرخ می کنید.
پس از چرخ کردن و پس از آن که ضخامت جادرز را به طرفین باز کنید، روی خط چرخ شده را از سمت پشت اتو کنید
جادرزها را توسط انگشتان دست چپ کاملا باز کنید و سپس به وسیله نوک اتو خط درز را اتو نمایید.
- دو درزه ( درز فر انسوی)
دو درزه مناسبترین دوخت جهت پارچه های لطیف (خصوصا حریر) است.
ابتدا دو لایه پشت پارچه را روی هم قرار دهید و درز را را در سمت روی پارچه چرخ کنید. جادرز را به یک سمت بخوابانید و اتو نمایید. آن گاه عرض جادرز را به یک اندازه و مساوی «4 میلیمتر»قیچی کنید.
سپس پارچه را به طرف پشت برگردانید و دوباره درزبگیرید، به طوری که ضخامت درز اول درس در میان درز دوم واقع شود.
توجه کنید تمز کردن درز قبل از چرخ کردن درز دوم است؛ زیرا، اگر تارهایی از پارچه باقی بماند به دلیل لطافت پارچه، از رو نمایان خواهد شد.
- درز دوبله شکسته
ابتدا یک درز ساده بدوزید، سپس درزها را به یک طرف بخوابانید و اتو کنید. آنگاه عرض جادرز زیرین را «4 میلیمتر» کنید و مقدار اضافی آن را بچینید. سپس لبه فوقانی را «تا» نمایید، روی پارچه را کوک بزنید و لب به لب آن را چرخ کنید . در درزهای دوبله، چنانچه نخ از نوع ضخیم تر انتخاب شود جلوه شلال ها بیشتر می شود.
- درزدوبله خوابیده
درزهای دوبله خوابیده جهت پوشاک اسپرت استفاده می شود.
پس از چرخ کردن درز معمولی، جادرز آن را به یک سمت بخوابانید و اتو کنید. لبه درزها را با چرخ پاکدوزی نمایید و سپس در سمت روی پرچه لبه درز را به فاصله «75/0 سانتی متر» از درز قبلی، روی ضخامت جادرز، چرخ کنید. اگر می خواهید که خیلی ضخیم نشود مخی توانید مطابق تصویر، سمت داخلی را باریک کرده و سپس چرخ کنید